Hoa sen trong văn hóa người Việt và các nước trên thế giới

Hoa sen trong văn hóa người Việt và các nước trên thế giới

Mai Nhi | 07/10/2021

Hoa sen là một trong những cảnh đẹp ấn tượng khi du khách nước ngoài đến với Việt Nam, đặc biệt là những vùng quê ở miền Bắc Việt Nam.  Hoa sen xuất hiện ở khắp mọi nơi – trong nghệ thuật, kiến ​​trúc, thời trang và thiết kế. Nhưng ngoài vẻ đẹp là những ý nghĩa sâu sắc hơn. Trên thực tế, biểu tượng của hoa sen đã được lưu giữ không ngừng trong văn hóa và truyền thống của nhân loại, được coi trọng ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là trong nhiều nền văn hóa phương Đông.

“Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.

Sống ở vùng nước đục nhưng sen vẫn nở hoa tuyệt vời và giữ được vẻ đẹp riêng. Vì vậy, hoa sen được biết đến như một biểu tượng của sự thuần khiết và sức sống, mang rất nhiều ý nghĩa liên quan đến lối sống và tôn giáo của người Việt Nam.

Lịch sử và nguồn gốc của hoa sen

Các ghi chép hóa thạch cho thấy hoa sen đã tồn tại hàng triệu năm. Chúng được cho là đã sống sót qua Kỷ Băng hà từ 1,8 triệu đến 10.000 năm trước khi nhiều loài thực vật tuyệt chủng,phần lớn có nguồn gốc từ Úc và Nam Á

Cây sen là cây thân thảo sống lâu năm,chúng là một phần của họ thực vật Nelumbonaceae .

Có hai loại sen là sen thiêng ( sen Ấn Độ ) và sen Mỹ ( hoa sen vàng)

Cây sen thiêng, được biết đến với những bông hoa màu hồng hoặc trắng và những chiếc lá xanh như sáp. Những bông hoa  nở vào ban ngày và khép lại vào ban đêm trong ba ngày.

Hoa sen Mỹ còn được gọi là Hoa sen vàng vì nó tạo ra những bông hoa màu vàng. Không giống như Hoa sen thiêng, Hoa sen Mỹ có nguồn gốc từ Bờ Đông của Bắc Mỹ.

hoa-sen
hoa sen

Ý nghĩa hoa sen trong văn hóa người Việt

Hoa sen là một trong những biểu tượng nổi bật trong văn hóa Phương Đông nói chung và tại Việt Nam nói riêng, hoa sen gắn liền với mọi khía cạnh văn hóa, trong thực phẩm, y học, nghệ thuật, tôn giáo….và chính thức trở thành Quốc Hoa của Việt Nam ngày 02/09/2011

Hoa sen về lời phật dạy

Mặc dù có những loài hoa khác đẹp và thơm hơn hoa sen, nhưng không phải tự nhiên hoa sen được chọn để cắm trên bàn thờ Phật vì những ý nghĩa triết học liên quan đến sự thanh cao và những cách cư xử tốt đẹp của con người mà Đức Phật đã dạy.

Thứ nhất, thời kỳ sinh trường của hoa sen có thể được hiểu là đại diện cho năm tính cách : thanh khiết, sạch sẽm đoan trang, nguyên vẹn và kiên trì. Hoa sen mọc từ đầm lầy tăm tối và cố gắng vươn mình lên trên mặt nước để đón nhận ánh sáng mặt trời và không khí trong lành, nhưng nó không bị vấy bẩn bởi bùn lầy ( sự tinh khiết). Khi phát triển hoàn toàn, nóc lọc sạch nươc xunh quanh nó ( làm sạch) , bên cạnh đó, hoa sen tỏa ra mùi thơm thanh tao, nhẹ nhàng và không quá nồng ( trầm mặc ). Trong suốt cuộc đời của hoa sen, không có côn trùng nào lấy mật sen mặc dù hoa sen đẹp và có hương thơm ( nguyên vẹn), và bất chấp những điều kiện phát triển khó khăn, hoa sen vẫn nở thành những bông hoa tuyệt đẹp trên các hồ nước ( sức chịu đựng).

Hoa sen là biểu tượng tính cách của người Việt Nam

Thanh khiết, sạch sẽ, đoan trang, nguyên vẹn và bền bỉ những những tính cách của con người Việt Nam và như một kim chỉ nam cho các hành vi, đức hạnh mà con người luôn muốn hướng tới. Trong suốt lịch sử Việt Nam, từ sự thống trị của trung quốc đến các cuộc chiến tranh Đông Dương, người Việt Nam dã cố gắng chiến đấu bền bỉ, quyết liệt chống lại kẻ thù để bảo vệ đất nước. Tuy nhiên, lối sống của người Việt từ muôn đời nay luôn đơn giản, thân thiện, tử tế, bên cạnh truyền thống kiên trì và khiêm tốn, những tính cách khác như cần cù, siêng năng luôn được ông bà truyền dạy cho tới đời con đời cháu.

Có thể bạn quan tâm : Hoa cẩm tú cầu| ý nghĩa và cách chăm sóc hoa cẩm tú cầu

ý nghĩa hoa sen trong văn hóa người việt
ý nghĩa hoa sen trong văn hóa người việt

Hoa sen trong ẩm thực Việt Nam

Trong ẩm thực, tất cả các bộ phận của hoa sen từ củ sen, ngó sen, nhụy sen, đến lá sen được coi là những nguyên liệu tự nhiên đặc biệt.

Nhụy hoa sen được dùng làm trà, ngó sen làm gỏi, lá sen thường được dùng để ủ trà qua đem, đây là một trong những thức uống yêu thích được phục vụ trong hoàng gia Việt Nam và được dùng để dâng lên vua chúa ngày xưa. ở Miền Bắc, lá sen là một nguyên liệu không thể thay thế được để dùng làm gói cốm vì chỉ có sen mới giữ được mùi vị và hương thơm ban đầu của cốm. Hạt sen có thể dùng để nấu súp hoặc chè rất tốt cho sức khỏe.

hoa-sen-trong-am-thuc-viet-nam

hoa-sen-trong-am-thuc-viet-nam-1

hoa-sen-trong-am-thuc-viet-nam-2
trà hoa sen
hoa-sen-trong-am-thuc-viet-nam-3
chè hạt sen
hoa-sen-trong-am-thuc-viet-nam-4
cốm xanh được gói bằng lá sen

Biểu tượng của hoa sen trong nghệ thuật Việt Nam

Trong kiến trúc Phật giáo Việt Nam xưa, hình ảnh hoa sen luôn là biểu tượng linh thiêng, có rất nhiều đền, chùa, miến được trang trí bằng hoa văn hoa sen trên tường và các bức tượng bên trong. ở Hà Nội, có một ngôi chùa nổi tiếng với biểu tượng hoa sen đó là chùa Kim Liên ( chùa sen vàng).

Biểu tượng hoa sen trong thơ ca Việt Nam

“Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng

Nhị vàng bông trắng lá xanh

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”

Từ xưa đến nay, biểu tượng hoa sen trong văn hóa Việt Nam luôn được nhiều nhà thơ, nhà văn hết sức ngợi ca. Dưới đây là một bài thơ khác miêu tả vẻ đẹp của hoa sen và ca ngợi chủ tịch Hồ Chí Minh.

“ Tháp mười đẹp nhất bông sen

Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ”

Ý nghĩa và biểu tượng của hoa sen

Được nhiều nền văn hóa coi là linh thiêng, hoa sen mang lại nhiều ý nghĩa và biểu tượng khác nhau. Chúng được gọi là Hoa của sự sống vì sự liên kết của chúng với chu kỳ của sự sống, cái chết và sự tái sinh. Hơn nữa, hoa sen, đặc biệt là hoa sen hồng, là quốc hoa của Ấn Độ .

Ý nghĩa hoa sen qua màu sắc

Hoa sen chủ yếu có sáu màu gồm trắng, hồng, vàng, đỏ, xanh và tím. Cũng như các loài hoa khác, ý nghĩa và cách giải thích tâm linh của chúng khác nhau tùy thuộc vào màu sắc của chúng.

—Ý nghĩa hoa sen trắng 

Hoa sen trắng là một trong những màu được nhiều người yêu thích. Chúng biểu thị nhiều thứ, bao gồm vẻ đẹp, sự duyên dáng, tâm hồn thuần khiết, sự giàu có, kiến ​​thức, khả năng sinh sản và đức tin.

—Ý nghĩa hoa sen hồng 

Hoa sen hồng thường gắn liền với Phật giáo vì được cho là biểu tượng trần thế của Đức Phật. Một nụ sen tượng trưng cho việc đi qua con đường tâm linh, một bông hoa sen nở hoàn toàn có nghĩa là giác ngộ.

—Ý nghĩa hoa sen vàng 

Hoa sen cũng có màu vàng. Chúng thường tượng trưng cho niềm tin tôn giáo.

—Ý nghĩa hoa Sen đỏ 

Ý nghĩa của hoa sen đỏ biểu thị lòng trắc ẩn, sự cảm thông và tình yêu vị tha. Chúng cũng đại diện cho trái tim, niềm đam mê và sự hào phóng.

—Ý nghĩa hoa sen xanh 

Những bông sen xanh có sức quyến rũ khó tìm. Chúng có nghĩa là trí tuệ, kiến ​​thức, khả năng kiểm soát mọi thứ theo cảm xúc, khát vọng thế gian và giác quan.

—Hoa sen tím

Hoa sen có màu tím thường gắn liền với Phật giáo. Chúng hầu hết đại diện cho sự tự thức tỉnh.

y-nghia-hoa-sen-qua-mau-sac
ý nghĩa màu sắc hoa sen

Ý nghĩa hoa sen trong phật giáo

Đối với những người theo đạo Phật, hoa sen là một trong những loài hoa thiêng liêng nhất.

Hoa sen đóng một vai trò quan trọng trong Phật giáo. Chúng thường đại diện cho sự thức tỉnh tâm linh, sự thuần khiết và trung thành . Niềm tin này bắt nguồn từ thực tế rằng hoa sen mọc lên từ vùng nước bùn. Đối với Phật giáo, điều đó có nghĩa là hành động vượt lên trên bất chấp thử thách và hướng tới ánh sáng của trí tuệ.

Trong Phật giáo, biểu tượng của hoa sen trong phật giáo cũng khác nhau tùy thuộc vào màu sắc của nó. Ví dụ, một bông hoa sen xanh tượng trưng cho sự chiến thắng của tinh thần đối với kiến ​​thức và trí tuệ. Hoa sen trắng tượng trưng cho hòa bình và tinh khiết, hoa sen đỏ, có nghĩa là tình yêu và lòng trắc ẩn, hoa sen tím có một ý nghĩa sâu sắc hơn vì những cánh hoa của chúng tượng trưng cho lời dạy quan trọng của Đức Phật được gọi là Bát Chánh Đạo. 

Các nhà Phật giáo coi biểu tượng hoa sen nghìn cánh mang ý nghĩa soi sáng tâm linh; sự thành tựu của niết bàn. Nghệ thuật thường minh họa Đức Phật được bao quanh bởi những bông hoa sen.

Ý nghĩa hoa sen trong Ấn Độ giáo

Hoa sen là một biểu tượng nổi tiếng trong Ấn Độ giáo, hoa sen tượng trưng cho sự giác ngộ tâm linh, sự tăng trưởng, sự thuần khiết và sự sinh thành.

Trong Ấn Độ giáo, hoa sen tượng trưng cho sự sống bắt đầu từ nước. Truyền thống Ấn Độ giáo tin rằng Thần Brahma xuất hiện từ Thần Vishnu đang ngồi trên một cây sen. Các vị thần Hindu khác cũng được liên kết với hoa sen, chẳng hạn như nữ thần học tập của đạo Hindu, Nữ thần Saraswati, và nữ thần của cải của đạo Hindu, Nữ thần Lakshmi.

Trong Ấn Độ giáo hình ảnh hoa sen và vị trí của nó không thua kém gì phật giáo.

Ngoài ra, hai trong số ba vị thần quan trọng nhất của truyền thống Ấn Độ giáo được minh họa bằng hình ảnh hoa sen là thần Brahma và thần Krishna.

Giống như Phật giáo, người theo đạo Hindu cũng tin rằng hoa sen là đại diện hoàn hảo của ý chí bất khuất; những bông hoa vươn lên từ bùn, nó hoa sen còn là biểu tượng đạt đến sự giác ngộ hoàn hảo là tách mình ra khỏi những thứ vật chất khác.

Ý nghĩa hoa sen ở Ai Cập cổ đại

Ở Ai Cập cổ đại, hoa sen gắn liền với sự tái sinh và mặt trời. Người Ai Cập tin rằng mặt trời và hoa sen có một điểm chung – biến mất vào ban đêm và tươi tắn trở lại vào buổi sáng. Chính vì sự liên tưởng như vậy nên hoa sen còn tượng trưng cho sự sáng tạo.

Điều thú vị là hoa sen cũng biểu thị cho “cái chết” ở Ai Cập cổ đại. Ngoài ra, hoa sen luôn là một hình ảnh thường xuyên xuất hiện trong các chữ tượng hình của Ai Cập cổ đại. Nó chứa đựng một biểu tượng quan trọng thống nhất giữa thượng và hạ lưu Ai Cập.

Ý nghĩa hoa sen trong các tôn giáo và văn hóa khác

Hoa sen cũng mang một số ý nghĩa quan trọng và là biểu tượng trong các tôn giáo và nền văn hóa khác. Ví dụ, trong các nền văn hóa phương Tây, hoa sen thường đại diện cho việc tìm kiếm ý nghĩa thực sự của cuộc sống. Vì bản chất, chúng tượng trưng cho sự luân hồi và sinh thành.

Trong văn hóa Trung Quốc hoa sen được coi là biểu tượng của nữ tính và hạnh phúc hôn nhân.

Trong văn hóa Nhật Bản, hoa sen tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm trí và cơ thể.

y-nghia-hoa-sen-trong-cac-ton-giao
ý nghĩa hoa sen trong các tôn giáo và văn hóa khác

Vẻ đẹp của hoa sen vượt ra ngoài vẻ đẹp thẩm mỹ mà mắt thường của chúng ta nhìn thấy.  Trải qua các nền văn minh thăng trầm nhiều nền văn hóa khác nhau và vẻ đẹp ấy vẫn giữ nguyên giá trị tuyệt đối, hoa sen không chỉ là một bông hoa xinh đẹp phát triển trong bùn mà còn là một đại diện thuần khiết của sự thánh thiện và ý nghĩa của cuộc sống. Ngoài các ý nghĩa và biểu tượng sâu sắc, mặc dù tồn tại ngắn ngủi, hoa sen được là một trong những loại hoa cắt cành cho nhiều dịp khác nhau . Điện hoa xanh hy vọng qua bài viết trên Bạn đã có có thêm những thông tin hữu ích và thêm yêu loài hoa này.


Điện hoa xanh nhận đặt dịch vụ điện hoa tất cả các khu vực trên khắp 63 tỉnh thành, quý khách cần xem các sản phẩm hoa thực tế tại tiệm hoa , vui lòng liên hệ với chúng tôi, hotline : 0934101223

5/5 - (3 bình chọn)

Mai Nhi

Tôi là Mai Nhi - Tác giả chuyên viết các bài tin tức và blog về thực vật, hoa tươi và quà tặng…. Là một người yêu hoa, ưa thích khám phá và tìm hiểu, tôi mong muốn được gửi đến bạn đọc những thông tin hay và ý nghĩa. Hy vọng những bài viết bạn lại thông tin hữu ích cho bạn. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, bạn có thể liên hệ tại boxchat website dienhoaxanh.com hoặc để lại bình luận cho chúng tôi biết để được giải đáp và tư vấn một cách nhanh nhất.
0 Bình luận
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận